Asset Publisher Asset Publisher

Zabrzeźnia

Rezerwat przyrody Zabrzeźnia został utworzony 25.07.1984 r.Obejmuje on powierzchnię 27,62 ha i położony jest na terenie l-ctwa Głowno n-ctwa Grotniki w gminie Głowno. Zasadniczym celem ochrony jest: zachowanie i ochrona jodły występującej na granicy naturalnego zasięgu oraz naturalizacja występujących w rezerwacie zespołów grądowych.

Fot. F. Filipowska

Teren rezerwatu jest równiną lekko pochyloną w kierunku północno-wschodnim do doliny Mrogi. Najwyżej położony fragment rezerwatu na południowym zachodzie znajduje się na wysokości 135m, skąd opada w przeciwległym kierunku do wysokości 130m npm. Przez teren rezerwatu przebiegają 2 cieki wodne, które tylko wiosną po roztopach i po długotrwałych ulewach zapełniają się wodą.

W rezerwacie występują siedliska grądu od najuboższego niskiego przez wysoki do typowego-zresztą przeważającego na tym terenie. Drzewostany bogate są w gatunki typowe dla grądów czyli w: dąb szypułkowy i bezszypułkowy, jodła, grab, w domieszkach występują: lipa, jawor, wiąz, miejscami jesion a w zniekształconych fragmentach dominują: brzoza i sosna. Podszyty są bardzo gęste, głównie liściaste z gat.: graba, dęba, jarzębiny, lipy, derenia.

W runie występuje 5 gat. objętych całkowitą ochroną:Fot. S. Olejniczak

  • bluszcz pospolity
  • lilia złotogłów
  • kruszczyk szerokolistny
  • listera jajowata - w 1994 r. nie znaleziono
  • gnieźnik leśny j.w.

Częściowej ochronie podlegają kopytnik pospolity, marzanka wonna, konwalia majowa, kruszyna pospolita, kalina koralowa.

Do bardzo rzadko występujących gat, należy wiechlina odległokłosa, która rośnie w 159i w łęgu wiązowo-jesionowym.

Głównym motywem objęcia lasu w Zabrzeźni ochroną rezerwatową była obecność drzewostanu jodłowego. Jeszcze   20 lat temu udział jodły sięgał 40% masy ogólnej, była obecna    w niższych warstwach, w podszyciu. Była drzewem pospolitym. Obecnie występuje grupowo po kilkanaście sztuk lub najczęściej jednostkowo. Prawie wszystkie drzewa mają przerzedzone i zdeformowane korony. Końce bocznych gałęzi usychają, brak jest przyrostu na wysokość, igły sąa przebarwione. Pod starymi jodłami i w ich pobliżu są nieliczne podrosty, złej kondycji, zamierające lub zgryzione. Bardzo nieliczne naloty jodłowe szybko marnieją i nie przechodzą do podrostów.

Fot. Archiwum Nadleśnictwa Grotniki

W 1994 r. w rezerwacie policzono wszystkie występujące jodły. Było ich 78 sztuk, w tym 4 zamierające i 3 suche. Najwyższe przekraczały 30m wysokości i miały po 110-165 cm obwodu w pierśnicy.

Wymieranie jodły łączy się z wpływem zanieczyszczenia powietrza atmosferycznego. Zanieczyszczenia tlenkami węgla, siarki i azotu mogą być główną przyczyną wymierania jodły i świerka, ale nie przez oddziaływanie bezpośrednie, lecz pośrednie. Wywołują one eutrofizację gleb(nawożenie azotowe, wzmożenie rozkładu ściółki) oraz ocieplenie klimatu co osłabia konkurencyjność drzew iglastych wobec liściastych. Wobec powyższego należy pielęgnować każdy pojawiający się naturalny obsiew jodłowy, szczególnie przed agresywnie rozwijającymi się gatunkami liściastymi.

Zagrożenia dla rezerwatu:

  • zanieczyszczenie powietrza atmosferycznego powodujące eutrofizację gleb, przez dostarczenie do gleby węgla, siarki i azotu, co przy zbyt małej ilości opadów, może być bezpośrednim powodem regresu jodły,
  • potencjalne zagrożenie od spływu nawozów i środków ochrony roślin z pól w kierunku siedlisk leśnych,
  • zanieczyszczenie gleby i krajobrazu przez wyrzucanie do lasu śmieci i innych odpadów,
  • wydeptywanie runa leśnego w poszukiwaniu grzybów, jagód, kradzieże drewna, kłusownictwo
  • z zagrożeń zewnętrznych, poważnym jest sąsiedztwo dróg publicznych. Zanieczyszczenia gazowe pochodzące z silników pojazdów mechanicznych niekorzystnie wpływają na florę i faunę glebową.